افرادی که دچار چربی و تری گلیسرید بالا هستند و قصد روزه داری در ماه رمضان را دارند حتما نکات تغذیه ای این مطلب را رعایت کنند.

بیماران مبتلا به اختلال در سطح چربیهای خون (افزایش کلسترول، LDL، تری گلیسرید) و روزه‌داری: این بیماران با داشتن یک الگوی غذایی مناسب در سحر، افطار و شام می‌توانند به بهبود بیماری خود کمک کنند. برای این بیماران نیز همانند افراد سالم توصیه می‌شود که سحری، افطار و شام صرف کنند و در فاصله افطار تا سحر 8-6 لیوان آب بنوشند. افراد مبتلا به هیپرکلسترولمی تمام ملاحظات رژیمی‌شان را بایستی در تمامی وعده‌ها مراعات نمایند برای این افراد سحری بهتر است حاوی 2 عدد خرما، شیر کم چرب (5/1% چربی و کمتر) نان سبوس دار (سنگک، بربری، تافتون، نان جو کامل)، سبزی خوردن، پنیر، 2 عدد گردو، 3-2 عدد میوه فصل، آب لیمو ترش تازه باشد و از مصرف غذاهای پرکلسترول و چرب بایستی پرهیز نمایند. استفاده از خوراکهای حبوبات برای این بیماران نیز مفید می‌باشد. ولی از مصرف تخم مرغ، نیمرو، املت، حلوا، زولبیا و بامیه بایستی پرهیز نمایند.

به هنگام افطار نیز، مصرف آب جوشیده ولرم، چای ولرم، بیسکویت سبوس‌دار، نان سبوس دار، سبزی خوردن، آب لیمو ترش تازه، 2 عدد خرما، گوجه فرنگی تازه، خوراک حاوی سبزیجات پخته شده مانند لوبیا سبز، هویج پخته شده، براکلی یا کرفس پخته شده و کدو سبز آب پز که با آب لیمو یا ماست طعم داده می‌شود نیز توصیه می‌گردد.

1 ساعت پس از افطار: 2 عدد میوه فصل بهمراه 1 قاشق غذاخوری سرصاف آجیل سویای بی نمک و 7-5 عدد بادام خام (بی نمک) توصیه می‌گردد.

شام: برای این بیماران بهتر است تمامی پرهیزهای رژیمی در حالت عادی لحاظ گردد و یک شام سبک که به روش آب پز، بخارپز، پخت در فر آماده شده استفاده گردد و از مصرف غذاهای سرخ کرده و پرچرب پرهیز شود. بهمراه شام توصیه می‌شود1 کاسه ماست خوری، مسات کم چرب بهمراه 50 گرم شوید و کدوی خام رنده شده در آن مصرف گردد.

قبل از خواب نیز 1 عدد سیب با پوست بهتر است استفاده شود.

بیماران مبتلا به هیپرتری‌گلیسریدمی نیز بهتر است پرهیزهای غذایی خود در حالت عادی را در این ماه نیز ادامه دهند وبا تنظیم 1 رژیم غذایی مناسب بهنگام سحر، افطار و شام به بهبود سطح تری گلیسرید خونشان کمک نمایند. بهتر است این بیماران به هنگام سحری، از آب جوشیده ولرم نان سبوس دار (سنگک، بربری، تافتون، نان جو کامل)، چای، 2 عدد خرما، خوراک حبوبات (عدسی) 3-2 عدد میوه فصل، آب لیمو ترش تازه استفاده نمایند.

استفاده از حلوا، حلوا شکری، شعله زرد، مربا، عسل و سایر غذاهای حاوی قند زیاد برای این افراد بمقدار زیاد توصیه نمی‌شود چرا که قند زیاد این غذاها در بدن به تری گلیسرید تبدیل می‌گردد. افطار نیز بهتر است حاوی آب جوشیده، چای ولرم، بیسکویت سبوس دار، نان سبوس دار، سبزی خوردن، پنیر خوراک سبزیجات پخته شده مانند کدوآب‌پز، کرفس پخته شده و آب پز، هویج پخته، لوبیا سبز یا نخودسبز بهمراه آب لیمو یا آب نارنج و کمی ماست باشد. 2 عدد خرما نیز بهنگام افطار توصیه می‌شود.

1 ساعت پس از افطار: مصرف 1 لیوان شیر کم چرب (5/1% چربی و کمتر) بهمراه 2 عدد گردو توصیه می‌شود.

شام: در این وعده نیز بایستی ملاحظات غذایی و پرهیزهای غذایی خود در این ایام و داشتن یک الگوی غذایی مناسب در سحر، افطار و شام می‌توانند سطح قند خون خود را کنترل نمایند. بطور کلی این بیماران بایستی از مصرف غذاهای حاوی قندهای ساده نظیر زولبیا بامیه، حلوا، حلوا شکری، شعله زرد، که در این ماه مرسوم است، بپرهیزند چراکه این نوع غذاها به علت داشتن مقادیر زیاد قندهای ساده سبب افزایش یک مرتبه قند در سطح خون این بیماران می‌شوند.

به علاوه چون بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مستعد به اختلال در سطح چربیهای خون نیز می‌باشند بهتر است از مصرف غذاهای پرچرب، سرخ کرده و حاوی کلسترول زیاد پرهیز نمایند. بطور کلی به منظور داشتن یک الگوی غذایی مناسب در ماه رمضان توصیه‌های تغذیه‌ای زیر پیشنهاد می‌گردد:

-    بهتر است در ماه رمضان وعده افطاری از شام جدا گردد و مدتی پس از صرف 1 افطاری سبک، 1 عده شام مصرف شود.

-    از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ شده خودداری گردد.

-    از مصرف مقادیر زیاد زولبیا، بامیه، حلوا، حلوار شکری، نوشابه‌های شیرین، شربتهای شیرین یکمرتبه و در حجم زیاد خودداری گردد.

-    حتماً از انواع میوه‌های فصل و سبزیجات تازه بهنگام سحری و یا پس از افطار استفاده شود.

-    از مصرف سس مایونز، خامه، سوسیس، کالباس و کوکتل در وعده سحری یا افطار خودداری گردد چراکه زمینه بروز ناراحتی‌های گوارشی مانند سوزش سرمعده برگشت غذا از معده به مری (ترش کردن) را فراهم می‌آورد.

-    مصرف انواع خوراکهای سبزیجات، خوراک حبوبات توصیه می‌شود.

-    مصرف آب لیمو ترش تازه در وعده سحری بمنظور پیشگیری از بروز تشنگی در ساعات بعدی روز توصیه می‌گردد.

-    از مصرف نمک اضافی در خوراک ها و از غذاهای شور و پرنمک و غذاهای کنسرو شده پرهیز نمایید چراکه علاوه بر مضرات و صدمات بر سیستم قلب و عروق، سبب تشدید تشنگی در ساعات روزه داری می‌گردد.

-    حتماً از نانهای سبوس دار بجای نانهای سفید بدون سبوس استفاده کنید.

-    از مصرف کیک های چرب، شیرینی خامه‌ای، پیراشکی، نانهای روغنی، تنقلات چرب و شور مانند چیپس در این دوران پرهیز نمائید.

-       مطمئن شوید که در وعده سحر، افطار و شام بطور کلی از 5 گروه اصلی غذایی (نان و غلات، سبزیها، میوه‌ها، لبنیات، گوشتها و حبوبات) بمقدار کافی دریافت نموده‌اید.

دکتر احمد اسمعیل زاده- مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه

منبع: دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی